Auschwitz-Birkenau

Vandaag bezoeken we Auschwitz-Birkenau. Ik heb al zolang de drang daar eenmaal rond te lopen. Als een soort eerbetoon aan en onvoorstelbaar medeleven met al die mensen die daar zaten. Ik ze zo laat weten dat ze niet vergeten zijn. Vandaag ga ik er eindelijk heen.

Het is toch nog ruim 80 km van Krakau vandaan, we vertrekken vroeg. We hebben een gids geboekt, zonder gids mag je Auschwitz niet bezoeken.

Onze gids is lastig te beschrijven. Hij maakt geen oogcontact, dreunt monotoon veel informatie op die moeizaam binnenkomt omdat alle emotie en intonatie ontbreekt, Hij kijkt niemand van de groep aan en loopt in exact hetzelfde tempo zonder op of om te kijken door. “Is hij autistisch” hoor ik fluisteren. Het geeft het bezoek een surrealistische beleving.

Auschwitz is niet het eerste concentratiekamp dat Bart en ik bezoeken. In Frankrijk bezochten we een plek waar ik een druk op mijn borst ervoer. Het verdriet, angst en pijn zat werkelijk nog in de muren. We liepen daar compleet aangeslagen weg.

Vandaag voel ik het niet. De mensen die er zaten zijn echt weg. Het is daar leeg. Dat is goed maar anders dan ik verwacht had. Ik voel vooral boosheid en triestheid om waar mensen toe in staat zijn. Hoeveel woede, sadisme en wreedheid moet een mens in zich hebben om zo ver te gaan. Boosheid omdat het kon gebeuren, zo laat gestopt werd. We lopen daar in groten getale rond, zwijgend en delen de verbijstering. Hier zijn geen woorden voor.

Pas in het busje, op de terugweg, komt de lach terug. Er zitten twee Amerikaanse families in onze groep, Hun hotel bereiken we als eerste. Eén stel vergeet hun kinderen uit de bus mee te nemen. De deuren klappen dicht, de bus geeft gas en Bart roept ” they forgot the children.” De chauffeur zegt dat híj ze niet wil, stopt de bus en roept naar de ouders dat ze hun kroost mee moeten nemen. Ze kijken verbaasd op, ze hadden ze nog niet gemist.

Terug in het hotel duiken we het zwembad in. Het kamp moet van ons afgespoeld worden. Later eten we wederom in de Joodse wijk Kazimiers. Iets anders zou niet passen. We zitten buiten en kijken zwijgend naar de enorme diversiteit aan mensen die voorbij lopen, kopen een fles Chopin Wodka en keren pas laat terug in ons hotel. Het voelt alsof een missie is volbracht. Voor ik ga slapen schrijf ik mijn gevoel op over kamp Auschwitz-Birkenau, vandaag liggend onder een prachtig blauwe lucht. Bart slaapt al maar de dag wil mij nog niet loslaten.

Losgelaten Eindelijk vrij Je moest verdwijnen Maar ging op in de blauwe lucht Waar ik jou nog zie En jij mij troost